Μετάβαση στο περιεχόμενο

Τεστ Φινκμπέινερ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Το Τεστ Φινκμπέινερ (Finkbeiner test) ελέγχει αν ένα κείμενο περιγράφει μία γυναίκα επιστήμονα με στερεοτυπικά θηλυκούς τρόπους, π.χ. αναφέροντας την οικογενειακή τους κατάσταση. Το τεστ αυτό δημιουργήθηκε από την επιστημονική δημοσιογράφο Κρίστι Ασβάντεν[1] (Christie Aschwanden) για να βοηθήσει τους επιστημονικούς δημοσιογράφους να αποφεύγουν τις προκαταλήψεις φύλου στα άρθρα τους.[2][3] Πήρε το όνομά του από την δημοσιογράφο Αν Φινκμπέινερ (Ann Finkbeiner) που το 2008 κέρδισε το Βραβείο Επιστημονικής Επικοινωνίας.[1]

Δημιουργήθηκε κατ΄αναλογία του τεστ Μπέκντελ (Bechdel test) που μετρά την αντιπροσώπευση των γυναικών στη μυθοπλασία. Το τεστ Φινκμπέινερ αποτελεί παράδειγμα θετικής δράσης γιατί τα γραπτά κείμενα μπορούν να κάνουν τους ανθρώπους να βλέπουν τις γυναίκες στην επιστήμη διαφορετικά από τους άντρες και μάλιστα με αρνητικό ή άδικο τρόπο.[2]

Η Κρίστι Ασβάντεν

Το τεστ Φινκμπέινερ είναι μία λίστα που πρότεινε η δημοσιογράφος Κρίστι Ασβάντεν (Christie Aschwanden) για να βοηθήσει τους δημοσιογράφους να δημιουργούν άρθρα για τις γυναίκες στην επιστήμη χωρίς προκαταλήψεις φύλου.[3] Προκειμένου να επιτύχει στο τεστ ένα άρθρο θα πρέπει να μην αναφέρει:

  • ότι είναι γυναίκα
  • το επάγγελμα του συζύγου της
  • τους διακανονισμούς για την ανατροφη των παιδιών της
  • πως ανατρέφει τα παιδιά της
  • ότι φοβήθηκε τον ανταγωνισμό στο πεδίο της
  • με ποιον τρόπο αποτελεί πρότυπο για τις άλλες γυναίκες
  • ότι είναι «η πρώτη γυναίκα που...»[3]

Αντεστραμμένο τεστ Φινκμπέινερ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το «αντεστραμμένο τεστ Φινκμπέινερ» είναι μία άσκηση κατά την οποία ζητάται από μαθητές να γράψουν ένα άρθρο για έναν άντρα επιστήμονα που θα αποτύγχανε στο τεστ Φινκμπέινερ αν αφορούσε μία γυναίκα.[4]

Η Ασβάντεν ανέφερε για πρώτη φορά το τεστ στις 5 Μαρτίου 2013 σε άρθρο της στο διαδικτυακό γυναικείο περιοδικό Double X Science Αρχειοθετήθηκε 2019-10-19 στο Wayback Machine. κατ΄αναλογία του τεστ Μπέκντελ -που χρησιμεύει στο να καταδεικνύει τις προκαταλήψεις φύλου στη μυθοπλασία- ως απάντηση στην σεξιστική παρουσιάση των γυναικών επιστημόνων στα Μ.Μ.Ε.. Η Ασβάντεν έδωσε στο τεστ το όνομα της δημοσιογράφου Αν Φινκμπέινερ που το 2008 κέρδισε το Βραβείο Επιστημονικής Επικοινωνίας[1] η οποία αργότερα έγραψε ένα άρθρο[5] για το επιστημονικό ιστολόγιο The Last Word on Nothing σχετικά με την απόφασή της να μη γράψει στο τελευταίο της άρθρο για μία γυναίκα αστρονόμο «σαν γυναίκα».[3]

Και οι δύο δημοσιογράφοι συμφωνούν ότι το τεστ «θα πρέπει να εφαρμόζεται κυρίως στα επιστημονικά προφίλ γενικού ενδιαφέροντος που θα μπορούσε κανείς να δει στο The New York Times ή στο Nature που υποτίθεται πως επικεντρώνονται στα επιστημονικά επιτεύγματα».[1] Ο σκοπός του τεστ είναι η αποφυγή της υπερβολικής έμφασης ή πριμοδότησης του φύλου της γυναίκας επιστήμονα. Ακόμα και η Φινκμπέινερ που προσπαθεί να «αγνοεί το φύλο» στα κείμενά της, αντιμετώπισε την τάση να επικεντρώνεται στο φύλο. Στην παρουσίαση μίας αστρονόμου κάποτε ανέφερε πως ήταν η «πρώτη» που κέρδισε κάποιο βραβείο. Όταν κάποιος αναγνώστης την προέτρεψε να τηρήσει τη δέσμευσή της, εκείνη αφαίρεσε την αναφορά.[1] Η τάση επίσης να διακρίνονται οι γυναίκες ως «πρότυπα» μπορεί να αλοιώσει την ισότητα φύλου στον τρόπο που εκλαμβάνονται οι ειδήσεις. Οι μαθητές αναφέρουν επιστήμονες και μέντορες και των δύο φύλων ως «πρότυπα». Η ιδιότητα του προτύπου δεν έχει σχέση με το φύλο ή την ταυτότητα φύλου κάποιου. Έτσι, με το να δίνεται έμφαση στο φύλο στα κείμενα που παρουσιάζουν μέλη περιθωριοποιημένων ομάδων ή μειοψηφιών ενισχύεται η υποτιθέμενη διαφορετικότητα διαιωνίζοντας έτσι τις προκαταλήψεις φύλου στην επιστήμη.[1]

Το τεστ αναφέρθηκε στην κριτική του επικήδειου άρθρου για την πυρηνική φυσικό Υβόννη Μπρίλ στους New York Times που δημοσιεύθηκε στις 30 Μαρτίου 2013 και ξεκινούσε με τα λόγια: «Έφτιαχνε εκπληκτικό μοσχαράκι στρογκανόφ, ακολούθησε τον άντρα της από δουλειά σε δουλειά και πήρε οκτώ χρόνια άδεια για να μεγαλώσει τα τρία παιδιά της.»[6] Λίγες ώρες μετά τη δημοσίευση το κείμενο διορθώθηκε με βάση την κριτική και η διορθωμένη εκδοχή ξεκινούσε με τα λόγια: «Υπήρξε μια εξαιρετική πυρηνική φυσικός που ακολούθησε τον άντρα της από δουλειά σε δουλειά...».[6][7]

Ένα άλλο άρθρο των New York Times για την βιοχημικό Τζένιφερ Ντούντνα που δημοσιεύθηκε στις 11 Μαΐου 2015[8] δέχτηκε ανάλογη κριτική με βάση το τεστ Φινκμπέινερ[9] όπως και ένα άρθρο της The Globe and Mail για την αστροφυσικό Βικτώρια Κάσπι που δημοσιεύθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2016[10].[11] Το ίδιο έγινε και με το βιβλίο A Tangled Tree που αναφέρονταν στις γυναίκες επιστήμονες μόνο εν συντομία.[2]

Η καθηγήτρια ψυχολογίας του πανεπιστημίου του Μίτσιγκαν Σούζαν Γκέλμαν επικρότησε την τάση να αναφέρονται οι γυναίκες επιστήμονες χωρίς να δίνεται έμφαση στο φύλο τους, αλλά αμφιβάλλει αν το τεστ θα πρέπει να αποκλείει κάθε αναφορά στην προσωπική ζωή θεωρώντας πως αντίθετα θα πρέπει να ερωτώνται και οι άντρες επιστήμονες για την προσωπική τους ζωή.[12] Το ίδιο πιστεύουν και άλλοι.[13] Επίσης ο Βασούντεβαν Μακούνθ αναφέρει ότι σε χώρες όπου οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται έντονα στην επιστήμη θα ήταν καλό να παρακαμφθούν ορισμένοι όροι του τεστ με την ελπίδα να βγουν στην επιφάνεια τα συστημικά εμπόδια. «Η χρησιμότητα του τεστ εδράζεται στον μύθο ενός εξισορροπημένου πεδίου, κάτι που δεν υπάρχει στην Ινδία».[2]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 «Ann Finkbeiner». www.aip.org (στα Αγγλικά). 3 Μαρτίου 2017. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2019. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 «Debate: Why a Test Used to Spot Gender Bias in Science Reports Can Be Myopic». The Wire. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2019. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 «'The Finkbeiner Test'». Columbia Journalism Review (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2019. 
  4. «The Reversed Finkbeiner Test». web.archive.org. 15 Οκτωβρίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2019. CS1 maint: Unfit url (link)
  5. «The Last Word On Nothing | What I'm Not Going to Do». www.lastwordonnothing.com. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2019. 
  6. 6,0 6,1 «The New York Times fails miserably in its obituary for rocket scientist Yvonne Brill». io9. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Δεκεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2019. 
  7. «NewsDiffs | Diffing: Yvonne Brill, a Pioneering Rocket Scientist, Dies at 88». www.newsdiffs.org. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2019. 
  8. Pollack, Andrew (2015-05-11). «Jennifer Doudna, a Pioneer Who Helped Simplify Genome Editing» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2015/05/12/science/jennifer-doudna-crispr-cas9-genetic-engineering.html. Ανακτήθηκε στις 2019-10-12. 
  9. «Problems With How We Talk About Female Scientists « Berman Institute Bioethics Bulletin» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2019. 
  10. «McGill astrophysicist is first woman to win Canada’s top science award». https://www.theglobeandmail.com/news/national/mcgill-astrophysicist-is-first-woman-to-win-canadas-top-science-award/article28762732/. Ανακτήθηκε στις 2019-10-12. 
  11. «*Two stories, same scientist: Gender and coverage of the Herzberg medal». Boundary Vision (στα Αγγλικά). 18 Φεβρουαρίου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2019. 
  12. Gelman, Susan (23 Φεβρουαρίου 2015). «Sexism In Science». Common Reader (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2019. 
  13. «Asking Questions and the "Finkbeiner Test" | ScienceBlogs». scienceblogs.com. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2019.